OPEC wil olieproductie opvoeren, markt blijft achter en koers stuitert

Het in de beurswereld inmiddels algemeen bekend dat de vraag naar aardolie nog steeds herstellende is. De productie blijft echter achter bij dat herstel. Dit komt door de onwil van producenten de productie te verhogen, al zet de OPEC een stap voorwaarts. Voorlopig blijft de vraag onzeker, terwijl de WTI-olieprijs op een relatief hoog niveau staat van circa $70 per vat.

Productie buiten OPEC

Terwijl de OPEC afgelopen tijd vooral met zichzelf bezig was, kwam de olieproductie buiten de OPEC niet echt op gang. Dit komt mede door terughoudendheid van oliemaatschappijen om te investeren. Deze terughoudendheid komt weer door druk van financiers (inclusief beleggers) die tegenwoordig vooral oog hebben voor de risico’s van olieproductie en liever hebben dat olieproducenten geld gebruiken om de balans te verbeteren dan om productie uit te breiden. De belangrijkste reden is, denken wij, dat men heeft geleerd van de scherpe crisis in maart vorig jaar en meer risicoavers is geworden. Een andere reden is dat het besef steeds meer begint in te dalen dat de vraag naar olie in de nabije toekomst lager kan zijn dan in het nabije verleden. Als laatste is er druk van beleggers die groen willen beleggen en helemaal wegblijven bij olie.

Dit gebrek aan het bijsturen zette de olieprijs de laatste tijd hoger. De druk op de productie kan voortduren, aangezien bijvoorbeeld diepzee olie een nog langere aanlooptijd nodig heeft dan schalieolie.

Een belangrijke beperking van het opwaarts potentieel van de olieprijs is de OPEC, waarvan de leden nog veel overtollige productiecapaciteit hebben.

OPEC zorgt voor draai in sentiment olie

De overtollige capaciteit bij de OPEC heeft een dubbel effect op de olieprijs. Enerzijds drijft het de schaarste op met een opwaartse druk op de prijzen als gevolg, anderzijds is het wel potentiële productie die druk zet op de verwachting van de toekomstige olieprijs en daarmee de futures curve.

De onderstaande grafiek laat zien wat de overtollige productiecapaciteit van de OPEC is in verhouding tot de (voor inflatie gecorrigeerde) olieprijs. De overtollige productie stond afgelopen tijd op een hoogte punt, terwijl de prijzen stegen.

Hier lijkt een kentering in gekomen te zijn. Zoals een OPEC-volger laatst zei over zijn veld van expertise: “You must learn to expect the unexpected”, oftewel ‘je moet leren om het onverwachte te verwachten’. Zo ook afgelopen weekend toen definitief bekend werd gemaakt dat de onenigheid tussen de Verenigde Arabische Emiraten en andere OPEC leden voorbij is, en de productie tot het einde van dit jaar elke maand met 400 duizend vaten (dagproductie) stijgt. Vanaf mei 2022 komen daar nog eens 1,6 miljoen vaten bij. Dat is een grotere uitbreiding van de productie dan eerder gedacht.

Als de olieprijs naar een zeer hoog niveau oploopt ($80 per vat), dan is er voor marktpartijen een zeer grote motivatie om te investeren in nieuwe productie. Wij denken dat de OPEC die situatie wil voorkomen en in het vervolg bijtijds de productie zal bijstellen.

Markt oliefutures en kleine speculanten

In de markt voor oliefutures zitten, volgens de Amerikaanse Commodities Futures Trading Commission, kleine speculanten netto het diepst long in olie sinds de vorige piek in 2018.

Kleine speculanten worden meestal gezien als contra-indicator omdat andere spelers in de markt ofwel professionele beleggers zijn, ofwel handelaren met een commercieel belang in de olie. Die laatste groep bestaat uit olieproducenten, raffinaderijen, en grote oliemaatschappijen, groepen met een diepe kennis van de markt. In de futuresmarkt is er een shortpositie voor elke longpositie, dus aangezien er aan elke zijde van de lijn evenveel beleggers staan, maakt het nogal wat uit wie het zijn. Op dit moment zijn het vooral de minst geïnformeerde beleggers die long zitten.

Ondanks de verbeterde vraag, staan WTI-oliefutures voor mei 2022 op $65, terwijl voor augustus 2021 nu nog $70 geldt nadat de spotprijs maandag onder de $70 dook. Overigens biedt IG via het handelsplatform futures aan tot oktober (welke in onderstaande grafiek te zien is).

Outlook WTI

Wat speelt nu de hoofdrol? Het gebrek aan nieuwe productie, de acties van de OPEC, of de spelers in de futuresmarkt? We geven in dit artikel inderdaad tegenstrijdige beelden, maar deze spelen ook op verschillende termijnen de hoofdrol. De langetermijneffecten van lagere investeringen en productie laten nog wel even op zich wachten voordat deze echt knellen. In de tussentijd voert de OPEC de productie op om de olieprijs stabiel te houden.

Voor de rest van dit jaar is de prijsvorming van olie nog het meest afhankelijk van de onderliggende vraag en die is momenteel relatief volatiel en onvoorspelbaar. Enerzijds zien we dat wanneer het kan, mensen zich weer verplaatsen en zeker ook vliegen. Anderzijds komen er in verschillende landen restricties terug van weggeweest. Voorlopig zullen het alleen landen zoals het VK zijn, die met het argument van de hoge vaccinatiegraad de restricties tóch loslaten, waar olie volledig kan profiteren van het vraagherstel. Helaas blijft dat voor nu een beperkte markt. In lijn met de laatste berichten kan de olieprijs op korte termijn meer druk zien.

IG biedt met Turbo24 een scala aan turbo’s waarmee traders commissievrij long en short kunnen gaan op de olieprijs.