Effectief Hedgen deel 1: Portefeuille hedging

Professionele marktpartijen zoals Market Makers, Hedgefunds en trading desks bij institutionals zoals banken staat riskmanagement stipt op de 1e plaats. Ieder van deze partijen hebben hun eigen mandaat en hun eigen manier van risico's afdekken. Er zijn talloze manieren van Hedgen van heel gecompliceerd tot relatief eenvoudig maar waar het om gaat is de effectiviteit van de hedge en de noodzaak. Dus hedgen om te hedgen moet niet het uitgangspunt zijn.

In dit artikel gaan we het niet onnodig gecompliceerd maken. Nav een relatief simpel voorbeeld gaan we kijken hoe u zelf een aandelenportefeuille kunt hedgen en waar op gelet dient te worden. Let wel, bestaat geen "perfecte" hedge maar er is wel een effectieve strategie die een hoop financiële ellende kan voorkomen.

Historie

Van oudsher dekken boeren hun handelswaar af met futures voor het geval de oogst tegenvalt of dat er een andere oorzaak is waardoor ze hun producten niet kwijt kunnen. Zij staan bloot aan externe factoren zoals het weer of handelsembargo's. Daar hebben zij geen invloed op maar ze kunnen wel zelf het heft in handen nemen om zich in te dekken op deze onzekere bedreigingen. En dat kunnen wij als handelaren en beleggers natuurlijk ook!

Waarom zou je hedgen?

Hedgen wordt gedaan om risico's af te dekken voor het geval de positie niet de gewenste richting op gaat of om de posities te beschermen tegen externe factoren (politieke, black swans, onverwachte macro-eco ontwikkelingen) die niet direct afkomstig zijn vanuit de positie zelf zoals tegenvallende kwartaalcijfers of een bedrijfsschandaal wat naar buiten komt. Kortom, je dekt je in tegen ongewenste volatiliteit.

Wanneer ga je hedgen?

In het geval van de Retail Trader is het meest logisch om te gaan hedgen zodra er onrust is of dreigt in de markt waar we exposure in hebben. Maar het kan ook zijn wanneer we op vakantie gaan en geen omkijken willen hebben naar de portefeuille.

Wat kan je hedgen?

Je kan de gehele portefeuille afdekken, individuele posities, bepaalde currency exposure of delta neutraal willen zitten met optieposities. Voor nu gaan we alleen kijken naar het afdekken van een aandelenportefeuille.

Hoe kunnen we de hele portefeuille afdekken met vanilla opties:

Op het moment van schrijven is het meivakantie en we gaan lekker 10 dagen naar de zon maar we willen ons even totaal niet bezig houden met de portefeuille. Maar met alle geopolitieke en macro-economische spanningen en onzekerheden besluiten we toch de portefeuille af te dekken. Deze bestaat voornamelijk uit AEX aandelen met een exposure van 100.000 euro. Hoe gaan we effectief te werk en met welke factoren krijgen we te maken om zo de beste keuzes te bepalen?

Te hedgen waarde:

100.000 euro (dit is de totale waarde van de portefeuille wat is blootgesteld aan neerwaarts risico)

Tijd bepalen:

Zoals gezegd het is meivakantie en we zijn 10 dagen weg dus we kijken naar de AEX Juli expiratie. Omdat we niet ten prooi willen vallen aan tijdwaarde verlies (theta) is het raadzaam om minimaal 2 maanden vooruit te kopen ipv korter wat goedkoper lijkt maar in feite duurder is.

Optie Strike keuze:

We kopen de At the Money strike Puts 700 voor Juli, op moment van schrijven noteert de AEX zo'n 700 punten.

Een AEX Juli 700 put vertegenwoordigt een waarde van 70.000 euro (100x700) mits deze In the Money expireert!

Maar, een At the Money optie heeft een delta van plm 0,50 wat betekent dat in ons geval hij effectief op dit moment 35.000 euro waard is dus ook afgedekt. We hebben echter delta 1 nodig (2x0,50) om de volledige waarde te dekken en daar gaan veel optie liefhebbers nog weleens de mist in.

Dat wil dus zeggen dat we er 3 moeten kopen, een 0,50 put dekt slechts 35k dus (3x35k = 105k) om de gehele portefeuille van 100k te hedgen en in dit geval zijn we dan plm 5% overhedged gezien de rekensom.

De AEX Juli 700 puts kosten momenteel 31.25 euro (x 100 = 3.125 euro per stuk) x 3 = 9.375,00 euro om de gehele portefeuille van 100k te hedgen voor de duur van onze vakantie want dat is de intentie.

Toelichting & Scenario’s

Anders gezegd, de hedge kost plm 10% van je hele portefeuille. Dat lijkt best veel maar onze rust is ook wat waard natuurlijk en aan de andere kant geef je ook 10% rendement op, die keuze is aan eenieder. Met 2008 nog vers in het geheugen weten wij dat een 10% daling in korte tijd zeker mogelijk is en we zouden ons voor de kop slaan als we dat nog een keer zouden laten gebeuren. Technisch gezien zou een 10% daling ons een AEX brengen tot circa 630 punten.

Dit zijn tot zover slechts theoretische rekensommen die als uitgangspunt hebben de situatie op expiratiedatum. De praktijk is waar het daadwerkelijk om gaat; wat is de situatie als je terug bent van vakantie? Dat weet niemand natuurlijk maar er zijn 3 scenario's:

1. De markt is inderdaad verder gedaald dus de hedge heeft zijn werk gedaan en kan gesloten worden.

   Stel dat de AEX onverhoopt 10% gedaald zou zijn dan zal de prijs van onze Juli AEX 700 puts tussen de 75-80 euro liggen. Sowieso 70 euro intrinsieke waarde (700 – 630) en de resterende tijd en verwachtingswaarde gezien de tijd tot de juli expiratie nog 2 maanden verder ligt. Om te weten wat het effect van de hedge is maken we de volgende rekensom:

   “Huidige” waarde (bij terugkomst van vakantie) AEX Juli 700 put is plm 75,00 euro – betaalde premie 31,25 euro = 43,75 euro x 300 (3 puts) = 13.125,00 euro.

   De portefeuille van 100k is dan gedaald met 10% dus die zal rond de 90k staan.
   We zien dan dat het verlies op de aandelen in dit voorbeeld ruimschoots is opgevangen door onze hedge.

2. De markt is weer opgeveerd met 5% tot 735 punten dan wordt word de rekensom als volgt:

   “Huidige” waarde AEX Juli 700 put zal theoretisch rond de 19.00 euro liggen – 31,25 euro betaalde premie =
   -12.25 euro x 300 = -3,675 euro verlies op de hedge constructie.

   De portefeuille van 100k is dan met een stijging van 5% 105k waard en kunnen we constateren dat we min of meer break-even spelen of zelfs een klein plusje kunnen noteren.

   De reden dat onze hedge nog aardig wat premie heeft zit ‘m in de truc om wat verder vooruit te kopen ipv dichter bij wat in eerste instantie goedkoper lijkt. Nu zit er nog steeds voldoende tijd en verwachtingswaarde in omdat we nog ruim voor expiratie zitten en die “extra investering” betaald zich nu uit.

3. De markt is min of meer ongewijzigd, in dat geval zal de portefeuille onveranderd zijn maar de optiepremies kunnen dat wel zijn. Dit heeft te maken met de dynamische premie samenstelling van de optiepremies en zaken als tijdwaarde en volatiliteit kunnen een aanzienlijke impact hebben op optiepremies zelfs als onderliggende waarde nauwelijks beweegt.

   Nogmaals, het is nooit een 100% verhaal maar dat heeft onder meer te maken met de samenstelling van de onderlinge aandelen in de portefeuille. Zo kan een hedge zelfs extra winst opleveren in een scherp dalende markt door de winst in toegenomen volatiliteit tov het verlies van de aandelen. We zitten met de hedge namelijk ook long volatiliteit.

Conclusie

Hedgen is uiteraard een persoonlijke keuze. Veel gehoorde argumenten om het niet te doen zijn "ik verkoop gewoon alles en we zien wel als we terug van vakantie zijn " tot "Ik vind het veel te duur" of men weet niet hoe het moet.

Succes met handelen of beleggen komt in feite op 2 zaken neer:

1. kwalitatief superieure trades bedenken en uitvoeren
2. effectief riskmanagement, het uitsluiten van grote verliezen

Als we met een goed doordachte hedge grote verliezen kunnen uitsluiten met de wetenschap dat juist díe grote verliezen desastreus kunnen zijn dan is het gewoon slim om dit een onderdeel te laten zijn van je gereedschapskist. Als de Smart Money zo hun best doen om zo weinig mogelijk risico te lopen waarom zouden Retail Traders/Investors dat dan niet doen?

In het volgende hedge artikel gaan we bespreken hoe we individuele posities kunnen afdekken.