Kansen voor grondstoffenvaluta's

Door de oorlog in Oekraïne zijn er vluchtbewegingen op de valutamarkt op gang gekomen. Tot nu toe werden de dollar, de frank en de yen als veilige valuta's beschouwd. Nu komen de grondstoffenvaluta's op de voorgrond.

Het uitbreken van de pandemie en de oorlog in Oekraïne hebben bij investeerders de behoefte aan veiligheid gewekt. De verkoop van risicovolle assets en de vlucht naar stabiele assets kan niet alleen in aandelen en obligaties, maar ook in valuta's worden waargenomen. Veilige havenvaluta's zijn in trek. Van oudsher was de dollar, naast de yen en de frank, geschikt als afdekking tegen onzekerheid. Met het oog op de oorlog in Oost-Europa wordt op de markt momenteel gediscussieerd over de vraag of de klasse van veilige valuta’s herdefinieerd moet worden.

Veilige havenvaluta's zijn tot dusver economisch bepaald. De Zwitserse frank en de yen behoorden hiertoe omdat zij werden gesteund door positieve buitenlandse handelsposities zoals handelsoverschotten. Politieke neutraliteit was tot dusver van secundair belang, maar in de toekomst zou meer rekening moeten worden gehouden met geopolitieke posities. Het spectrum van safe-haven valuta's zou dus iets breder kunnen worden.

De oorlog heeft ook gevolgen voor de dollar als reservevaluta van de wereld. Dit blijkt duidelijk uit de gebeurtenissen in het verleden. Allianz Global Investors (AGI) heeft gekeken naar crises, van de spanningen tussen de VS en Noord-Korea (2017) tot de eerste oliecrisis (1973). Voor het grootste deel is de US-dollar in de kwartalen na deze gebeurtenissen inderdaad sterker geworden, met gemiddeld iets meer dan 2%. Pas na het uitbreken van de tweede oorlog in Irak (2003) en de Arabische lente (2011) is de greenback aanzienlijk in waarde gedaald. Een blik op het verleden leert dat eenvoudige regels niet langer opgaan, zoals dat de dollar stijgt in tijden van verhoogde spanning.

Er zijn echter andere factoren die in het voordeel van de dollar spreken. Namelijk de cyclus van renteverhogingen en de VS als een van de grootste olieproducenten. De valuta-analist van de Commerzbank, Ulrich Leuchtmann, heeft verklaard dat er geen einde komt aan de dominantie van de dollar in de grensoverschrijdende handel. De kracht van de greenback wordt gesteund door het feit dat het Westen momenteel over het algemeen eensgezind is in zijn sanctiebeleid tegen Rusland.

Interventies zetten de rem op

Uit de wisselkoers euro-frank blijkt dat de Zwitserse munt momenteel nog steeds als "veilige haven" fungeert. De Zwitserse nationale bank (SNB) voelt zich echter voortdurend geroepen om in te grijpen tegen de gevolgen van de kapitaalinstroom. Na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, was pariteit de pijngrens. Het is opmerkelijk dat in de huidige situatie de frank ten opzichte van de euro slechts aanzienlijk in waarde is gestegen, terwijl er ten opzichte van de dollar zelfs sprake is van een lichte depreciatie. Tijdens de Corona-crisis is de frank in het voorjaar van 2020 zowel ten opzichte van de dollar als ten opzichte van de euro in waarde gestegen, maar de SNB heeft dit tegengehouden. Hoewel de frank een aantal kenmerken van de yen vertoont (uitgestelde normalisering van het monetaire beleid, aanzienlijk overschot op de lopende rekening), geven wij momenteel de voorkeur aan de frank als veilige haven. De inflatie in Zwitserland is naar internationale normen nog steeds laag, wat de SNB de ruimte geeft om marktinterventies af te bouwen.

Voor de yen ligt de situatie anders. Aangezien de risicoaversie op de markten momenteel wat afneemt, komt de yen onder druk te staan. Bovendien verhoogt de Fed de rente, terwijl de Bank of Japan vasthoudt aan haar beleid.

Aussie als winnaar

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne op 24 februari hebben vooral de valuta's van de grondstoflanden daarvan geprofiteerd. De Australische dollar, hoewel niet bepaald een veilige haven, is een duidelijke winnaar. De valuta's van de grondstoflanden zullen in de nabije toekomst sterk blijven. Dit zal waarschijnlijk nog enige tijd het geval blijven omdat bijna alle landen tijd nodig hebben om hun kanalen voor de invoer van grondstoffen te reorganiseren. Ook de valuta's van Noorwegen en Nieuw-Zeeland, die de best presterende energie- en voedselproducenten zijn, moeten worden vermeld. Een tip voor insiders zou het Britse pond kunnen zijn, omdat het in vergelijking met de euro minder afhankelijk is van energie-importen, waardoor het een quasi-veilige haven is.

Als we kijken naar de ontwikkeling van de wisselkoers ten opzichte van de euro, zien we dat ook de yuan sterker is geworden. Maar geen enkele deskundige zou de Chinese munt momenteel in de hoek van een veilige haven plaatsen. De yuan heeft een aandeel van slechts 2% in grensoverschrijdende betalingen. Aangezien China de grootste buitenlandse handel ter wereld heeft, is dit een vernietigend vonnis over de yuan door het financiële systeem. De munt is nog steeds niet vrij inwisselbaar. Daar komt nog bij dat China bereid is kapitaalcontroles op te leggen. Dit maakt de munt ongeschikt als opslagplaats van waarde. Ik waarschuw ervoor de yuan niet als een aantrekkelijk alternatief voor de dollar te beschouwen.

Op de vraag welke valuta's de veiligste havens zijn, kan een kort antwoord worden gegeven: "Het dollarblok, d.w.z. de Amerikaanse dollar, de Canadese dollar, de Australische dollar en de Nieuw-Zeelandse dollar. Allemaal grondstoffenproducenten, economisch gezond en geografisch ver van het centrum van het conflict. Wat wil je nog meer?”