Traden in grondstoffen nader bekeken

De Casus:

Er zijn 2 soorten grondstoffen, de “soft” en de “hard” commodities. Onder de softs wordt verstaan meestal landbouwproducten zoals Graan, Sojabonen en Mais maar ook Olie en Gas vallen daaronder. Onder hard commodities vallen onder meer de (edel) metalen als Goud, Staal en Koper. Het advies luidt vaak om een deel van uw portefeuille te alloceren aan deze grondstoffen voor risicospreiding en diversificatie. Dat klinkt heel logisch en vanzelfsprekend en het is ook zeker aan te raden maar in de praktijk blijkt het toch wat ingewikkelder in elkaar te steken. Er zijn talloze ETF's (Exchange Traded Funds), ETN's (exchange Traded Notes) en andere instrumenten waarmee u exposure kunt krijgen in grondstoffen echter voor de langere termijn valt dit vaak tegen. Dit verhaal is ook van toepassing op VIX (volatiliteit index) maar die zullen we in een ander artikel onder de loep nemen.

Wie Grondstoffen zegt, zegt Futures.

Alle grondstoffen staan genoteerd in Futures zowel de soft commodities (landbouwproducten) als de hard commodities (metalen) en de instrumenten die "beleggen" in deze grondstoffen zoals eerdergenoemde ETF's en ETN's hebben een mandje van deze Futures met ieder zo hun eigen samenstelling. Klinkt leuk en aardig allemaal echter valt het rendement van deze instrumenten toch vaak tegen terwijl de visie correct was. Dit zorgt vaak voor frustratie en met name onbegrip bij mensen die in feite gelijk hebben maar het niet krijgen.

Hoe komt dat nou?

Futures hebben een looptijd (het zijn termijncontracten) en wanneer deze verstreken is wordt de positie door gerold naar de volgende termijn. En dit is nou veelal de grote boosdoener, er zit meestal een waardeverschil in Futures met andere een looptijd en dit fenomeen wordt ook wel Contango en Backwardation genoemd. Laat ik dat even kort toelichten want veel mensen zijn hier toch onbekend mee.

Contango:

Future contracten lopen dus af in termijnen en wanneer een toekomstige grondstofprijs hoger is dan de huidige spotprijs dan noemen we dat Contango. Bijvoorbeeld: de Goud future (GC) van Juni 22 staat nu op $ 1.810 maar als we naar de December 22 serie kijken moeten we $ 1.834 betalen dus deze staat $ 24.00 hoger dan de huidige spotprijs en dat noemen we Contango. Traders zijn dus bereid om een nu een premium te betalen omdat men een stijging verwacht.

Backwardation:

Backwardation verwijst naar een situatie waarbij de toekomstige prijs juist lager is dan de huidige spotprijs of verwachte spotprijs. Voorbeeld: op dit moment is de spotprijs van ruwe olie (CL) $ 110.00 per vat voor het Jun 22 contract maar het Dec 22 contract trade momenteel op $ 95.00 een verschil van $ 15.00 en dit laat zien dat de markt in backwardation verkeert.

In een grafiek ziet het er zo uit:

Voor beide geldt dat na verloop van tijd naarmate dat contract afloopt, de koers dichter bij de spotprijs zal komen. Daarom, tenzij de prijs boven/onder de betaalde prijs stijgt/daalt, zal de waarde van het contango/backwardation-contract dalen /stijgen om aan de contante prijs te voldoen bij het verstrijken van de looptijd.

Wat veroorzaakt Contango en Backwardation?

Contango en backwardation zijn het resultaat van eigenlijk alles waardoor de prijzen in de toekomst hoger of lager kunnen zijn dan nu (spotprijs) zoals:

1. Vraag en aanbod
   Dit is de meest voor de hand liggende reden natuurlijk. Als men overtuigd is dat de spotprijs in de toekomst zal stijgen, waardoor het de moeite waard is om nu een prijs vast te leggen, zelfs als deze boven de huidige spotprijs ligt, dan zal men kopen.
2. "Cost of carry"
   A: Het kan zijn dat men nu een hogere prijs betaalt voor een product dat over enkele maanden niet of minder geleverd kan worden voor wat voor reden dan ook.
   B: Of denk bijvoorbeeld aan schaarste in containers of tanks die ruwe olie opslaan omdat door dalende vraag de voorraden toenemen maar productie nog gelijk is gebleven.
   C: De verzekeringskosten om de handel in te dekken gedurende de periode tot fysieke levering
   D: De financiering van de partij goederen speelt een nadrukkelijke rol in het geheel, deze kan door ontwikkelingen op de rentemarkt worden beïnvloed omdat het duurder kan worden om geld te lenen bijvoorbeeld.

Waarom speel dit een belangrijke rol?

Om exposure te behouden, worden deze contracten die ze bezitten verkocht (voor expiratie) en nieuwe contracten gekocht voor de volgende termijn, een proces dat bekend staat als 'rolling'. Roll opbrengsten leveren een belangrijke bijdrage aan het rendement op grondstoffenfutures. De meeste grondstoffenbeleggers willen de fysieke activa die de Futures investering vertegenwoordigt niet in ontvangst nemen, dus sluiten ze de positie vóór de expiratie of rollen hun Futures beleggingen die op korte termijn aflopen naar andere Futures contracten met vervaldata verder in de toekomst. En hier zit nou net het pijnpunt...

Roll over Yield

De Roll over Yield is het rendement dat wordt gegenereerd op de termijnmarkt nadat een belegger een kortlopend contract in een langer lopend contract heeft omgezet. Roll return biedt het extra voordeel dat het inzicht geeft in de verwachte prijsbeweging van een grondstoffenfutures.

Roll Yield = Verandering in futures prijs - verandering in de spotprijs

Dit rendement kan zowel positief als negatief zijn:

1. Wanneer het volgende termijncontract hoger is geprijsd dan het huidige (contango), zal het rendement van dit reguliere rollen (het rolrendement) negatief zijn, omdat beleggers gedwongen zijn laag te verkopen en hoog te kopen. Dan wordt het wel erg lastig om geld te verdienen...
2. Roll-opbrengst is echter positief wanneer een termijnmarkt in backwardation verkeert, wat optreedt wanneer een termijncontract tegen een hogere prijs wordt verhandeld naarmate het de vervaldatum nadert, in vergelijking met wanneer het contract verder weg is van de vervaldatum. Wanneer u een longpositie rolt in een backwardation markt, verkoopt u contracten tegen een hoge prijs en neemt u een nieuwe longpositie in tegen een lagere prijs maar u profiteert uiteraard niet direct van dit prijsverschil.

De conclusie is dat zowel contango als backwardation simpelweg de tegenovergestelde kanten van dezelfde medaille weerspiegelen. Ze bieden beide ook spannende kansen voor speculatie op zowel korte als middellange termijn. Ongeacht of de markt momenteel contango of backwardation ervaart, de verwachting is dat de futuresprijs zal convergeren naar de spotprijs als het futurescontract zijn leveringsdatum nadert. Als dit niet het geval is en de futuresprijs bij levering boven of onder de verwachte spotprijs blijft, bestaat er een arbitragemogelijkheid in de onderliggende markt. Echter, arbitrage is toch meer weggelegd voor de professionele handel die daar zeer geavanceerde algoritmes voor hebben ontwikkeld.

Traden/ Beleggen in Grondstoffen voor de Retail Trader:

Voor de Retail Trader zijn er legio mogelijkheden om voor de speculatie op korte termijn in grondstoffen te handelen. Het platform van IG biedt een zeer uitgebreid scala aan grondstoffen. Retail Traders kunnen prima uit de voeten met CFD's, Turbo's en Barrieropties om in te spelen op korte bewegingen die vanwege de hefboomwerking van deze instrumenten hele aardige rendementen kunnen genereren. IG heeft momenteel een tijdelijke aanbieding waar u barrieropties kunt traden zonder commissie. Een uitgelezen mogelijkheid om deze manier van handelen onder de knie te krijgen.

Zo houdt u zelf stevig de touwtjes in handen en bent u niet afhankelijk. U bepaalt zelf uw stop loss, u kunt naar wens long of short gaan met een ruime keuze aan leverage en u kunt ook uw eigen mandje van grondstoffen samenstellen naar gelang uw eigen inzichten. Ook meegenomen, u betaalt geen management fees die u anders bij meeste ETF's wel betaald. Als u niet zo thuis bent in deze asset class kunt u zich goed inlezen op de website van IG waar veel informatie op te vinden is.

Tot slot kunt u natuurlijk ook aandelen kopen van bedrijven die in de grondstoffensector actief zijn. Veelal zijn dat mining bedrijven voor Goud, de bekende Olie & Gas bedrijven voor energie maar denk ook eens aan bedrijven die zich specialiseren in tankopslag en distributie. Het zijn er te veel om op te noemen maar om de meest kansrijke aandelen eruit te pikken is een tijdrovende klus en vergt wel enige know-how van de sector. Het proces van het bedenken van trades is in principe hetzelfde als bij iedere andere asset class, een technische of fundamentele trigger vinden en daarop inspelen met een goed doordachte strategie.