4 redenen waarom de AEX in 2022 in een bear market kan vallen

De AEX-index is 2022 moeizaam begonnen met een verlies van ruim 5% tot zover. Veel beleggers maken zich zorgen en het verhaal gaat dat Amerikaanse particuliere beleggers niet meer zo enthousiast de dip kopen als voorheen. Daarvoor zijn weer verklaringen als de crash in de bitcoin of dat men zich nu met andere zaken bezig gaat houden dan de beurs.

Op het dieptepunt van deze maand tot nu toe is de AEX al met 10% gezakt sinds de piek van medio november en dat noemen we een correctie. De vrees is dat er ook een min van 20% op de borden kan komen te staan, wat wij een ‘bear market’ noemen.

Het is natuurlijk altijd onzeker wat de beurs gaat doen, maar wij hebben in dit artikel alvast vier redenen op een rij gezet die zo een daling zouden kunnen verklaren.

1. ‘Iedereen’ zit al in aandelen

Niet iedereen zit in aandelen, maar wel veel Amerikanen en ook nog eens voor een relatief groot bedrag. 29% van het vermogen van Amerikaanse huishoudens zit in aandelen. Dat is uitzonderlijk veel. Als huishoudens belang gaan afbouwen, dan zet dit druk op de beurskoersen in de VS, maar uiteindelijk ook op de AEX.

De beurs is in het afgelopen halfjaar per saldo niets gestegen. Van zo een markt kunnen beleggers verveeld raken. Of nog erger, als koersen dalen, kunnen ze gedesillusioneerd raken. Dit gebeurde ook in de periode 2000-2002 en na 2008.

We moeten ook niet vergeten wat de achterliggende reden is dat zoveel geld is belegd in aandelen. Dat is namelijk dat er geen alternatief is. De ECB en Federal Reserve hebben veel schulden opgekocht.

2. Einde liquiditeitsfeestje

Uiteindelijk blijft de allocatie van het vermogen in de wereld een uitruil tussen obligaties, vastgoed en aandelen. Over de afgelopen jaren zijn veel obligaties opgekocht door verschillende centrale banken. Veel geld dat dus naar (staats)obligaties zou stromen, heeft dus een andere bestemming moeten vinden. In veel gevallen was dat uiteindelijk aandelen. Dat wil ook zeggen dat veel beleggers – om rendementsredenen – in een risicosegment zitten waar ze van nature liever niet zitten.

De verwachting is dat de ECB de aankopen van obligaties dit jaar afremt en dat de Fed, die eigenlijk belangrijker is, helemaal stopt met opkopen en misschien zelfs al een begin maakt met het krimpen van de balans. Door het inkrimpen van de balans van de Fed komen er nóg meer obligaties op de markt. En dat juist in een jaar dat overheden al extra stimuleren. Het begrotingstekort bedraagt in de VS in 2022 naar verwachting 4,7% volgens het relevante budgetorgaan. Niet alleen in de VS stijgt de vraag naar geld, ook in de EU is dat zo. Duitsland boekt in 2022 naar eigen verwachting een begrotingstekort van 3,25% en zou EUR 410mrd aan obligaties moeten uitgeven, volgens Bloomberg.

3. De verwachte economische groei valt tegen

Er zijn her en der tekenen dat de wereldeconomie minder hard groeit dan we eind vorig jaar nog dachten. Het IMF, bijvoorbeeld, heeft op 25 januari de groeiverwachting verlaagd van 4,9% naar 4,4% voor 2022. Vooral de VS en China zijn hier debet aan. De groeiverwachting van China ging van 5,6% terug naar 4,8% en die van de VS van 5,2% naar 4%.

De ervaring leert dat er wat momentum kan zitten in dit soort voorspellingen, dus dat dit nog wel wat lager kan. In onze ogen kent zeker China een grotere kans op een tegenvaller en hier schreven we recent nog over. Voor aandelen geldt: een lagere economische groei is slecht voor de omzetontwikkeling en marges, en dus de winst. Een lagere winst betekent vaak een lagere koers, zeker als het aandeel in kwestie al duur is en dat is het volgende punt dat we hier willen bespreken.

4. De AEX is duur

Er is genoeg geschreven over de hoge waarderingen van de AEX in termen van winst, of voor de economische cyclus aangepaste winst. Wij kijken ook graag naar andere indicatoren. Bijvoorbeeld de beurswaarde van alle genoteerde Nederlandse bedrijven (buitenlandse bedrijven in de AEX tellen bijv. niet mee) t.o.v. het BBP. Dit heet ook wel de Warren Buffett indicator, en het lijkt erop dat de Nederlandse beurs nog steeds duur is.

Niet alleen ten opzichte van ons nationale BBP is onze beurs als geheel duur. Als we naar het dividendrendement op de AEX van slechts 1,5% kijken, zien we dat deze index zelden zo duur was als nu. Sterker nog, het lag zelfs in het jaar 1999 en 2000 hoger.

Dure aandelen kunnen weer goedkoop worden. Zeker als de winsten tegenvallen, is dat een extra risico.

De uitweg

Het hoeft natuurlijk niet te gebeuren dat de AEX met 20% zakt, want als er verder niets tegenvalt en de centrale banken hun balansen niet afbouwen afbouwen, is er een goede kans dat de koersen niet verder zakken.

Beleggers met een aandelenportfolio die zich wel willen beschermen tegen een daling van de AEX, kunnen dit doen via een Turbo24 short op de NL25. Hiermee kan met een relatief klein bedrag een grote positie ge-hedged worden. Meer informatie over turbohandel in indices kunt u hier lezen.